1․ Կարդացե՛ք պատմվածքը։ Դո՛ւրս գրեք անհասկանալի բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրե՛ք։
Խեժ-Ծառերից արտազատվող մածուցիկ նյութ, որ օգտագործվում է զանազան նպատակներով:
Կարամբոլ-բազմագնդակ հարված (բիլիարդի)
Պեսոյ-Մեքսիկայի պետական արժույթ
Կաթվածահար-ցանկացած հատկությունների, կարողությունների թուլություն և կորուստ
2․ Հիմնավորված գրե՛ք ձեր կարծիքը պատմվածքի մասին։
Պատմվածքը ցույցեր տալիս թե ինչքան կարող են մարդիք վախ քցել, որ բոլորը հավաքվեն և այրեն իրենց տները,թողեն ամեն ինչ և փախչեն։Ամեն մեկը այնպես էին հավատում, որ մի վատ բան կկատարվի և իր ձեռքերով էլ այդ վատ բանը կատարեցին։
3․ Ո՞րն է պատմվածքի գաղափար՝ հեղինակի ասելիքը։
Հեղինակի ասելիքը այն է,որ մարդիք շատ արագ են տարածում սխալ լուրերը,որոնք կլսվի մի մարդու ականջին, և այդպես վախ մցնում, որը բերում է վատ հետեվանքների։Հեղինակի ասելիքը նրանում է, որ միշտ չէ որ պետք է հավատալ խոսակծություններին,որովհետև չգիտես դա ճիշտ է, թե սխալ։
Պատկերացրե՛ք մի շատ փոքրիկ գյուղ, որտեղ մի ծեր կին է ապրում, որն ունի երկու երեխա` մեկը տղա` 17 և մյուսը աղջիկ` 14 տարեկան: Նրանց նախաճաշ է մատուցում և անհանգիստ տեսք ունի: Երեխաները նրան հարցնում են, թե ինչ է նրան պատահել, և նա պատասխանում է.
— Չգիտեմ, բայց գիշերը լուսացրել եմ այն կանխազգացմամբ, որ ինչ-որ կարևոր բան է պատահելու այս գյուղին:
Նրանք ծիծաղում են մոր վրա: Ասում են, որ դրանք ծեր կնոջ կանխազգացումներ են, սովորական բան: Որդին գնում է բիլիարդ խաղալու, և հենց այն պահին, երբ պատրաստվում է մի պարզագույն կարամբոլ անել, մյուս խաղացողը նրան ասում է.
— Մի պեսոյով գրազ գանք, որ չես կարողանա:
Բոլորը ծիծաղում են: Նա էլ է ծիծաղում: Նետում է կարամբոլն ու չի կարողանում: Վճարում է իր պեսոն, և բոլորը նրան հարցնում են, թե ինչ պատահեց, եթե մի պարզ կարամբոլ էր: Պատասխանում է.
— Ճիշտ է, բայց մոտս մի անհանգստություն է մնացել, որովհետև առավոտյան մայրս ասաց, թե ինչ-որ կարևոր բան է պատահելու այս գյուղին:
Բոլորը ծիծաղում են նրա վրա, և նա, ով շահել էր իր պեսոն, վերադառնում է տուն՝ մոր մոտ, կամ թոռնիկի, կամ էլ, վերջիվերջո, ինչ-որ ազգականի: Երջանիկ իր պեսոյով` ասում է.
— Այս պեսոն ամենապարզ ձևով շահեցի Դամասոյից, որովհետև նա հիմարի մեկն է:
— Եվ ինչո՞ւ է նա հիմար:
— Ա՛յ մարդ, որովհետև չկարողացավ մի պարզագույն կարամբոլ անել` խառնված այն մտքից, որ մայրն առավոտյան ասել էր, թե ինչ-որ կարևոր բան է պատահելու այս գյուղում:
Այդ ժամանակ նրա մայրն ասում է.
— Մի՛ ծաղրիր մեծահասակների կանխազգացումները, որովհետև դրանք երբեմն կատարվում են:
Շահողի ազգականը, դա լսելով, գնում է միս գնելու: Նա ասում է մսավաճառին.
— Տո՛ւր ինձ մեկ ֆունտ միս,- և այն պահին, երբ միսը կտրում են նրա համար, ավելացնում է:- Ավելի լավ է՝ երկու ֆունտ, քանի որ ասում են, որ ինչ-որ կարևոր բան է պատահելու, և ավելի լավ է պատրաստ լինել:
Մսավաճառը վաճառում է միսը, և երբ գալիս է մեկ այլ կին՝ մեկ ֆունտ միս գնելու, նրան ասում է.
— Երկո՛ւսը տարեք, որովհետև այս կողմերում մարդիկ ասում են, որ մի շատ կարևոր բան է պատահելու, և պատրաստվում են ու գնումներ են անում:
Այդպիսով տարեց կինը պատասխանում է.
— Մի քանի երեխա ունեմ, տե՛ս, ավելի լավ է՝ չորս ֆունտ տուր:
Տանում է չորս ֆունտը, և պատմությունը չերկարացնելու համար կասեմ, որ մսավաճառը կես ժամում սպառում է միսը, մեկ այլ կով է մորթում, ամբողջը վաճառում է, և լուրը գնալով տարածվում է: Գալիս է պահը, երբ բոլորը գյուղում սպասում են, որ ինչ-որ բան պատահի: Կաթվածահար է լինում ողջ աշխուժությունը, և հանկարծ ցերեկվա ժամը երկուսին սովորական շոգն է սկսվում: Ինչ-որ մեկն ասում է.
— Հասկանո՞ւմ եք, թե ինչ շոգ է:
— Բայց այս գյուղում միշտ էլ շոգ է եղել:
(Այնքան շոգ, որ այս գյուղում երաժիշտները գործիքները խեժով կցմցում էին և միշտ ստվերում էին նվագում, որովհետև եթե նվագեին արևի տակ, դրանք կտոր-կտոր կլինեին:)
— Այնուամենայնիվ,- ասում է մեկը,- այս ժամին երբեք այսքան շոգ չի եղել:
— Բայց ցերեկվա ժամը երկուսը հենց ամենաշոգ ժամն է:
— Այո՛, բայց ոչ այնքան շոգ, որքան հիմա:
Ամայացած գյուղի ամայացած հրապարակում հանկարծ մի թռչուն է ընկնում, և շշուկներ են տարածվում.
— Հրապարակում մի թռչուն կա:
Եվ բոլորը խառնված գալիս են թռչնակին տեսնելու:
— Բայց, պարոնա՛յք, միշտ էլ եղել են թռչնակներ, որ ընկել են:
— Այո՛, բայց երբեք՝ այս ժամին:
Գյուղի բնակիչների մոտ գալիս է մի այնպիսի ճնշման պահ, որ բոլորը հուսալքված ուզում են հեռանալ և դրա համար քաջություն չեն ունենում:
— Ես իսկական տղամարդ եմ,- գոռում է մեկը:- Ես հեռանում եմ:
Հավաքում է իր գույքը, իր երեխաներին, իր կենդանիներին, նրանց դնում է կառքը և կտրում-անցնում է կենտրոնական փողոցը, որտեղ խեղճ գյուղը նայում է նրան: Մինչ այն պահը, երբ ասում են.
— Եթե սա համարձակվեց, այդ դեպքում մենք էլ կհեռանանք:
Եվ սկսում են բառացիորեն դատարկել գյուղը: Տանում են իրերը, կենդանիներին, ամեն ինչ:
Եվ գյուղը վերջին լքողներից մեկն ասում է.
— Հանկարծ դժբախտություն չթափվի՜ այն ամենի վրա, ինչ մնում է մեր տնից,- և այդպիսով այն կրակի է տալիս, և մյուսները նույնպես կրակի են տալիս իրենց տները:
Փախչում են սարսափի ու իսկական խուճապի մեջ, ասես պատերազմի զանգվածային տեղահանման ժամանակ, և նրանց մեջտեղից գնում է այն կինը, որ կանխազգացում էր ունեցել` բղավելով.
— Ես ասացի, որ մի շատ կարևոր բան էր պատահելու, իսկ ինձ ասացին, որ խելագարվել եմ:
Մարի Ավագյան 